Kategorie
Alimenty na dziecko Alimenty na żonę Alimenty na męża Alimenty na rodzica Zaległości alimentacyjne Wysokość alimentów Uchylenie alimentów InneStudia zaoczne i praca a uchylenie obowiązku alimentacyjnego
Autor: Marek Gola • Opublikowane: 2024-03-18
Mam 22 lata, wynajmuję pokój, pracuję i uczę się zaocznie w szkole policealnej (2 lata, kierunek płatny). Dostaję alimenty od ojca w kwocie 500 zł. Dostałam pismo z sądu dotyczące pozwu o uchylenie obowiązku alimentacyjnego. Od tego roku zaczęłam pracować u dwóch pracodawców. W sklepie na pół etatu i w innym zakładzie na umowę–zlecenie. Z racji umowy–zlecenia mam wyższą stawkę, co za tym idzie – większą wypłatę. W ubiegłym miesiąca zarobiłam 2600 zł, w tym miesiącu 2200 zł. Stawka nie jest stała, pracując wcześniej tylko w restauracji, zarabiałam ok. 1500 zł. Licząc swoje opłaty takie jak: wyżywienie (policzyłam 700 zł), mieszkanie, bilety komunikacyjne, rachunki, szkoła – wyszło mi 1800 zł. W tym momencie płacę dodatkowo za treningi (280 zł) i dwa kredyty (400 zł). Nie wiem, czy moje treningi liczą się do kosztów miesięcznych. Czy w świetle prawa jestem w stanie samodzielnie się utrzymać i obowiązek alimentacyjny wygasa?
Zobowiązanie do alimentowania dziecka
Istotny z punktu widzenia Pani interesu jest przepis art. 133 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zgodnie z jego treścią:
„Art. 133. § 1. Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.
§ 2. Poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku.
§ 3. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się”.
Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.
Starania pełnoletniego dziecka o samodzielne utrzymanie się
Sąd Najwyższy w tezie IV uchwały z dnia 16 grudnia 1987 r. w sprawach alimentacyjnych, przyjął, że „przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu – odpowiedni do jego wieku i uzdolnień – prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody. Dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej, niezależnie od tego, czy żyją z nimi wspólnie, czy też oddzielnie”.
Zwrócić uwagę należy a § 3 ww. przepisu, który stanowi, iż rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się. Ostatnia część tego paragrafu jest podstawą złożenia pozwu o zwolnienie z obowiązku alimentacyjnego wobec Pani. Ustawodawca bowiem dał wyraz powszechnemu stanowisku orzecznictwa i doktryny, które wskazuje, iż pełnoletnie dziecko w pierwszej kolejności powinno samo postarać się o uzyskanie przychodu, a dopiero później móc żądać środków od osób zobowiązanych.
Wskazać oczywiście należy na głos doktryny, zgodnie z którym „z definicji obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka (utrzymanie i wychowanie) wynika, że obowiązek ten ustaje dopiero wówczas, gdy dziecko osiągnie samodzielność życiową, co z reguły łączy się z możliwością podjęcia pracy zarobkowej. Możliwość podjęcia pracy zarobkowej nie może być jednak rozważana w oderwaniu od osobistej i życiowej sytuacji uprawnionego. Jeżeli mianowicie kontynuuje on naukę, uczy się zawodu, uczęszcza na kurs doskonalenia zawodowego, to za usprawiedliwione uznać należy dalsze alimentowanie go”.
Wspomnieć należy jednak, iż każda sprawa jest rozpatrywana w sposób odrębny, bowiem każda ma inny stan faktyczny, który w konkretnych okolicznościach będzie przemawiał właśnie za uchyleniem obowiązku alimentacyjnego.
Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 listopada 1997 r., sygn. akt III CKN 257/97 (OSNC 1998, nr 4, poz. 70): „Przy orzekaniu o obowiązku alimentacyjnym rodziców wobec dzieci, które osiągnęły pełnoletność, brać należy także pod uwagę, czy wykazują one chęć dalszej nauki oraz czy ich osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie przez nie nauki”.
Nikt nie da Pani 100% pewności, czy po wniesieniu o oddalenie powództwa sąd uzna Pani argumenty za prawidłowe. Nie ulega jednak wątpliwości, iż w chwili obecnej ma Pani możliwości zarobkowe, korzysta z nich, a dodatkowo jedynie podejmuje naukę. Córka powinna zatem podjąć próbę samodzielnego utrzymania. Osobiście uważam, że szanse są, ale jedynie na zmniejszenie alimentów, choć i to będzie karkołomnie trudne. Trzeba będzie wykazać, że alimenty nie stanowią zbyt wielkiego obciążenia dla ojca, a dla Pani znaczący zastrzyk, który pozwoli na funkcjonowanie.
Przykłady
Przykład 1 - Marcin i studia inżynierskie
Marcin, 23-letni student zaoczny kierunku inżynierskiego, pracuje na pełny etat w firmie produkcyjnej. Jego ojciec, który do tej pory wspierał go kwotą 400 zł miesięcznie na pokrycie kosztów życia i nauki, złożył pozew o uchylenie obowiązku alimentacyjnego. Marcin zarabia miesięcznie około 3000 zł, z czego pokrywa opłaty za mieszkanie, utrzymanie i czesne za studia. Ojciec argumentuje, że Marcin jest w stanie samodzielnie się utrzymać, pomimo że studiuje i pracuje.
Przykład 2 - Julia i szkoła językowa
Julia, 24 lata, uczęszcza na płatne kursy językowe i pracuje na umowę zlecenie jako tłumaczka. Jej matka wniosła do sądu o uchylenie obowiązku alimentacyjnego, twierdząc, że Julia zarabia wystarczająco, by pokryć własne potrzeby. Julia zarobiła w zeszłym miesiącu 2200 zł, co pozwala jej na pokrycie kosztów życia, jednak zmienna ilość pracy sprawia, że jej dochody są niestabilne. Julia podkreśla, że nauka jest dla niej inwestycją w przyszłość i nie może zostać potraktowana jako luksus.
Przykład 3 - Tomasz i kurs programistyczny
Tomasz, 25 lat, pracuje na stanowisku junior developera i równocześnie uczestniczy w płatnym kursie programistycznym, by podnieść swoje kwalifikacje. Jego rodzice zdecydowali się wnioskować o uchylenie alimentów, argumentując, że Tomasz jest już w stanie utrzymać się samodzielnie. Tomasz zarabia 3500 zł miesięcznie, ale zwraca uwagę, że wysokie koszty kursu i życia w dużym mieście sprawiają, że wsparcie finansowe jest dla niego nadal konieczne.
Podsumowanie
W artykule poruszono tematykę studiów zaocznych i pracy w kontekście obowiązku alimentacyjnego. Przedstawiono konkretne przypadki osób, które pracują i jednocześnie kontynuują edukację, co stawia pod znakiem zapytania ciągłe otrzymywanie wsparcia finansowego od rodziców. Kluczowym aspektem jest ocena przez sąd, czy pełnoletnie dzieci są w stanie utrzymać się samodzielnie, biorąc pod uwagę ich zarobki, koszty życia oraz inwestycję w dalszą edukację jako element przyszłej samodzielności finansowej.
Oferta porad prawnych
Potrzebujesz profesjonalnej pomocy prawnej dotyczącej obowiązku alimentacyjnego? Skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online oraz wsparcia w przygotowaniu odpowiednich pism sądowych. Z nami zyskasz pewność, że Twoja sprawa zostanie rozpatrzona z należytą starannością. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 listopada 1997 r., sygn. akt III CKN 257/97
Porady Prawne online
Dlaczego warto?Numer telefonu pozwoli na kontakt
w przypadku podania nieprawidłowego emaila.
Otrzymasz SMS o wycenie i przygotowaniu
głównej odpowiedzi, a także w przypadku
problemów technicznych. Wiele razy podany
numer pomógł szybciej rozwiązać problem.
Wycenę wyślemy do 1 godziny
* W dni robocze w godzinach od 7 do 20.
* W weekendy i święta do 2 godzin.
Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Pracujemy 7 dni w tygodniu