Podwyższenie alimentów na dziecko

Obowiązek alimentacyjny rodziców względem dziecka

Co do zasady rodzice mają obowiązek partycypowania w kosztach utrzymania i wychowania dziecka. Wyjątkiem od tej sytuacji jest przypadek, gdy dziecko posiada swój majątek, z którego dochody wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Obowiązek alimentacyjny trwa nie do czasu uzyskania przez dziecko pełnoletności, ale do momentu, gdy będzie w stanie samodzielnie się utrzymać. Nie jest więc zależny od ukończenia przez dziecko 18 roku życia ani nawet od zakończenia nauki.

Alimenty na dziecko mogą zostać ustalone w wyroku rozwodowym, jak również wyrokiem sądu rejonowego – sądu opiekuńczego na skutek wniesionego przez pełnoletnie dziecko lub przedstawiciela ustawowego dziecka małoletniego pozwu o alimenty. Świadczenia alimentacyjne mogą zostać ustanowione także na mocy ugody sądowej lub ugody zawartej przed mediatorem. Ich zakres zależy nie tylko od potrzeb dziecka, które muszą być usprawiedliwione, ale także od możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej do alimentacji.

Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego przewidują możliwość żądania zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego w razie tzw. zmiany stosunków. Ma to szczególne znaczenie w sytuacji, gdy obowiązek alimentacyjny zostanie ustalony na małe dziecko. Oczywiste jest, że jego potrzeby, a tym samym koszty utrzymania i wychowania, zmieniają się na przestrzeni lat.

Przesłanki podwyższenia alimentów

Zmiana wysokości alimentów określonych wyrokiem sądu, ugodą sądową lub ugodą zawartą przed mediatorem jest możliwa, gdy zmianie uległy okoliczności mające wpływ na ustalenie wysokości świadczenia alimentacyjnego. Aby uzyskać zwiększenie wysokości należnych alimentów, należy wnieść stosowny pozew.

Jedną z najczęstszych przyczyn występowania z pozwem o podwyższenie alimentów jest zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb małoletniego. Trzeba pamiętać o tym, że dziecko rośnie i rozwija się, a więc wzrastają też jego codzienne potrzeby związane z wyżywieniem, odzieżą, kosmetykami czy środkami czystości. Często zdarza się, że potrzeby dziecka wzrastają w jeszcze większym stopniu z uwagi na wykrytą chorobę przewlekłą czy inne schorzenie wymagające szczególnej opieki.

W niektórych przypadkach przesłanką do żądania podwyższenia alimentów jest nie tylko sytuacja dotycząca dziecka, ale przede wszystkim sytuacja dotycząca rodzica, który sprawuje nad nim wiodącą opiekę. Dużo rzadziej do podwyższenia alimentów dochodzi tylko wskutek zwiększenia się możliwości zarobkowych lub majątkowych osoby zobowiązanej do płacenia alimentów.

Zakres żądania w pozwie o podwyższenie alimentów

Pozew o podwyższenie alimentów musi zawierać wyraźnie określone żądanie. Należy więc wprost wskazać kwotę pieniężną, do której obecne alimenty mają zostać powiększone. Różnicę pomiędzy obecnymi alimentami a dochodzoną kwotą należy wyszczególnić ze wskazaniem, co się składa na poszczególne wydatki, jak również udowodnić, np. przedkładając faktury imienne za okres ostatnich 3 miesięcy poprzedzających wniesienie pozwu, wnosząc o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków lub przesłuchania stron.

Ponadto w pozwie można zawrzeć wniosek o dołączenie do sprawy akt innego postępowania sądowego, tj. tego postępowania, w którym zapadło wcześniejsze rozstrzygnięcie w przedmiocie świadczenia alimentacyjnego. Wynika to z faktu, że sąd i tak musi ustalić, czy rzeczywiście doszło do zmiany okoliczności mających wpływ na ustalenie alimentów w określonej wysokości.

Wartością przedmiotu sporu w sprawach o podwyższenie alimentów jest kwota, o którą chce się podwyższyć dotychczasowe alimenty, pomnożona razy 12 miesięcy.

Sąd właściwy do zmiany wysokości alimentów

Pozew o podwyższenie alimentów należy zawsze złożyć do sądu rejonowego, niezależnie od wartości przedmiotu sporu oraz niezależnie od tego, czy dotychczasowe alimenty zostały ustalone przez sąd rejonowy (sąd opiekuńczy), czy przez sąd okręgowy w postępowaniu rozwodowym.

Pozew należy złożyć do sądu miejscowo właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej, czyli dziecka. Pozew można wnieść także do sądu właściwości ogólnej, tj. do sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu pozwanego. Jeżeli brak jest podstaw do wytoczenia powództwa według przepisów o właściwości ogólnej, powództwo należy wytoczyć przed sąd miejsca zamieszkania powoda (dziecka).

Dokumenty obligatoryjne i fakultatywne

Do pozwu o podwyższenie alimentów należy zawsze załączyć odpis skrócony aktu urodzenia dziecka oraz dokument, który określa obecny zakres obowiązku alimentacyjnego, którym jest np. wyrok sądu ze stwierdzeniem prawomocności lub klauzulą wykonalności, ugoda sądowa z klauzulą wykonalności lub ugoda zawarta przed mediatorem i zatwierdzona przez sąd. Brak tych dokumentów stanowi brak formalny, do którego uzupełnienia wzywa sąd.

Ponadto do pozwu warto załączyć także inne dokumenty na poparcie naszych twierdzeń. Ich brak nie stanowi, co prawda, braku formalnego, który uniemożliwiłby nadanie sprawie biegu, ale może nawet całkowicie uniemożliwić uznanie powództwa w całości, czyli uzyskanie podwyższenia alimentów w dochodzonej kwocie.

Uzasadnienie pozwu o podwyższenie alimentów na dziecko

Pozew o podwyższenie alimentów powinien zawierać uzasadnienie wraz z wyszczególnieniem konkretnych kosztów utrzymania i wychowania dziecka, względnie także informacje dotyczące sytuacji osobistej, majątkowej, zdrowotnej rodziców. W uzasadnieniu warto opisać ogólnie sytuację opiekuńczo-wychowawczą dziecka, jak również osobiste starania rodziców o wychowanie dziecka. Przede wszystkim jednak należy się skoncentrować na wykazaniu zmiany, jaka nastąpiła pomiędzy poprzednim rozstrzygnięciem a momentem wniesienia pozwu o podwyższenie alimentów.

Opłata od pozwu o podwyższenie alimentów

Osoba dochodząca roszczeń alimentacyjnych jest z mocy prawa zwolniona od obowiązku uiszczenia kosztów sądowych. Oznacza to, że pozew o podwyższenie alimentów nie podlega opłacie sądowej.