Alimenty dla pełnoletniego dziecka, kiedy ustaje obowiązek ich płacenia?

Obowiązek alimentacyjny wobec dziecka

Jedyna okoliczność w zakresie uchylenia obowiązku alimentacyjnego to okoliczność samodzielnego się utrzymania. Jeżeli zakończy Pani naukę i wyprowadzi się na swoje, a także podejmie pracę – to jest to podstawa do uchylenia alimentów. Podstawą uchylenia obowiązku alimentacyjnego jest bowiem okoliczność samodzielnego utrzymania się dziecka – jeżeli posiada już Pani zawód i może się sama utrzymać, to jest to podstawa do uchylenia tego obowiązku.

Zgodnie natomiast z treścią art. 133 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (w skrócie K.r.io.) „Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania”.

Artykuł 133 § 1 K.r.io. przewiduje szczególną przesłankę alimentacji dzieci przez rodziców. Jest nią niemożność samodzielnego utrzymania się przez dziecko. Jednak rodzice nie są zobowiązani świadczyć alimentów, jeżeli dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania (zob. art. 103 K.r.io.).

Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka nie jest ograniczony żadnym sztywnym terminem i nie ustaje w związku z osiągnięciem przez dziecko określonego wieku lub stopnia wykształcenia. Zasadniczą okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie tego obowiązku, jest to, czy dziecko jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Rodzice mogą być zobowiązani świadczyć alimenty dziecku pełnoletniemu w szczególności, jeżeli kształci się, jest dotknięte niepełnosprawnością lub chorobą. W orzecznictwie wskazuje się, że orzekając o tym obowiązku, należy brać pod uwagę, czy osobiste zdolności i cechy charakteru dziecka pełnoletniego pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie przez nie kształcenia.

Uchylenie obowiązku alimentacyjnego

W nauce prawa podnosi się, że wprowadzenie komentowanej regulacji „stanowi podsumowanie orzecznictwa Sądu Najwyższego, który pod rządami poprzednio obowiązujących przepisów dopuszczał możliwość uchylenia się przez rodziców od obowiązku alimentacyjnego względem pełnoletniego dziecka, jeżeli »nie dokłada ono starań w celu uzyskania możliwości samodzielnego utrzymania się«. Sytuacja taka ma miejsce na przykład, gdy pełnoletnie dziecko, już przygotowane do pracy, zaniedbuje studia, z własnej winy nie zdając egzaminów (…)” – tak J. Zatorska, Komentarz do zmiany art. 133, Nb 3). Wskazuje się, że w danych okolicznościach takim zachowaniem może być m.in. „nieuczestniczenie w zajęciach studenckich i brak pozytywnych wyników egzaminów i zaliczeń, powtarzanie roku, niepodjęcie studiów pomimo uzyskania środków finansowych na zapłatę czesnego albo czynszu na najem mieszkania, podejmowanie studiów na kolejnym kierunku itd.” (tak J. Haberko, Charakter prawny relacji, s. 54).

Z uwagi na to, jak Pani widzi, orzeczony obowiązek alimentacyjny nie jest ograniczony żadnym terminem. Jedyną możliwością uchylenia alimentów jest wydanie takiego orzeczenia przez sąd lub zawarcie takiej ugody przed mediatorem. Jeżeli więc uważa Pani, że nie potrzebuje alimentów, najlepiej proszę porozumieć się z tatą i udać się do mediatora w celu uchylenia tego obowiązku.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59