Zwolnienie ojca z obowiązku płacenia alimentów

Obowiązek alimentacyjny i jego zakończenie

Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice są zobowiązani do uiszczania świadczeń alimentacyjnych względem swych dzieci, które nie są w stanie się samodzielnie utrzymać.

Zacznę od tego, że nie ma Pan obowiązku występowania z jakąkolwiek inicjatywą w tym kierunku. To leży wyłącznie w interesie ojca. Proszę napisać ojcu pismo, że nie chce Pan od niego alimentów, i na tym Pana rola może się skończyć.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – nie można zrzec się prawa do alimentów, nawet dorosłe dziecko nie może zrzec się alimentów.

Może Pan zrezygnować z egzekwowania alimentów, ale obowiązek ustalony wyrokiem sądu może zostać zniesiony/zmieniony tylko wyrokiem sądu.

Ugoda pozasądowa

Zgodnie z art. 138 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego „w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego”.

Co prawda ustalenie obowiązku alimentacyjnego możliwe jest w orzeczeniu sądowym lub w umowie, można by sądzić, że zakończenie obowiązku alimentacyjnego też może tak nastąpić, jednak aby można byłoby definitywnie uchylić obowiązek, należałoby wnieść powództwo do sądu lub zawrzeć ugodę sądową lub pozasądową, ale zatwierdzoną później przez sąd.

Ugoda pozasądowa ma charakter umowy. Istotę ugody określa art. 917 Kodeksu cywilnego. Jednym z jej elementów jest „czynienie sobie przez strony wzajemnych ustępstw” i między innymi zapewnienie wykonania roszczeń. Jest zasadą, że zawarta przez strony stosunku cywilnoprawnego ugoda pozasądowa wiąże strony, z zastrzeżeniem – stosownie do okoliczności – dopuszczalności uchylenia się od jej skutków prawnych (art. 918, art. 82–83, 87 Kodeksu cywilnego). Do ugody mają bowiem zastosowanie wszystkie przepisy dotyczące czynności prawnych. W odróżnieniu od ugody sądowej (art. 10, 184 i nast., 223 oraz art. 777 Kodeksu postępowania cywilnego) ugoda pozasądowa nie jest tytułem egzekucyjnym. Wywiera jedynie skutki wynikające z faktu „rzeczy ugodzonej”.

Potem sąd musi zatwierdzić ugodę.

Art. 183¹⁴. Zatwierdzenie przez sąd ugody zawartej przed mediatorem – ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego: „jeżeli zawarto ugodę przed mediatorem, sąd, o którym mowa w art. 183¹³złożenie protokołu z przebiegu mediacji w sądzie, na wniosek strony niezwłocznie przeprowadza postępowanie co do zatwierdzenia ugody zawartej przed mediatorem”.

Sądowa ugoda dotycząca dobrowolnego zrezygnowania z alimentów

Można także złożyć w sądzie zawezwanie do próby ugodowej. Wniosek powinien odpowiadać warunkom formalnym pisma procesowego, określać strony postępowania – wnioskodawcę (wzywający: imię, nazwisko, aktualny adres zamieszkania i numer PESEL), a także przeciwnika (imię, nazwisko i aktualny adres zamieszkania).

W przypadku braku sprzeciwu obu stron takie postępowanie to formalność. Sąd może wydać postanowienie bez przeprowadzania rozprawy, mając stanowiska obu stron na piśmie.

Wystarczą oświadczenia stron, nie ma potrzeby wykazywania swoich dochodów. Skoro uprawniony do alimentów twierdzi, że zakończył edukację, usamodzielnił się i osiąga dochody, to sąd nie musi przeprowadzać w tym zakresie postępowania dowodowego.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296
3. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59