Koniec płacenia alimentów na dorosłe dziecko gdy nie ma dowodów że nadal się uczy

Alimenty aż do usamodzielnienia się dziecka

Zgodnie z art. 133 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Cytowany przepis w § 3 wskazuje, że rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Wskazał Pan, że jest Pan obowiązany do alimentacji względem córki i alimenty wynoszą miesięcznie 600 zł. Córka ma 24 lata, nie przesłała Panu zaświadczenia o nauce.

Obowiązek alimentacyjny nie wygasa automatycznie z chwilą osiągnięcia przez dziecko pełnoletniości lub z chwilą zakończenia nauki. Przesłanką do ustalenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego nie jest również urodzenie się dziecka w kolejnym związku i konieczność jego utrzymania (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 maja 2002 r., sygn. akt V CKN 1032/00).

Ponadto, nawet zakładając, że Pana córka ukończyła już naukę i osiągnęła kwalifikacje zawodowe, to przyjmuje się, że obowiązek alimentacyjny nie wygasa z chwilą osiągnięcia przedmiotowych kwalifikacji. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 listopada 1998 r. (sygn. akt: I CKN 898/97) wskazał, że „nie należą bowiem do rzadkości sytuacje, kiedy to osoby legitymujące się wysokimi kwalifikacjami zawodowymi nie mają możliwości samodzielnego utrzymania się”.

Postępowanie o zakończenie alimentacji

W związku z powyższym obowiązek alimentacyjny nie wygasa automatycznie, ale może ustać w sytuacji, gdy dorosłe dziecko jest już w stanie utrzymać się samodzielnie lub nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się. Każda sprawa jest rozpatrywana przez sąd indywidualnie. W jednym przypadku sąd uzna, że zaistniały podstawy do uchylenia obowiązku alimentacyjnego, a w innym wręcz przeciwnie. Powyższe przesłanki będzie Pan musiał udowodnić w postępowaniu sądowym. Do ustalenia, że obowiązek alimentacyjny ustał, jest konieczne złożenie pozwu o ustalenie, że obowiązek alimentacyjny ustał.

Do pozwu musi Pan obowiązkowo załączyć skrócony odpis aktu urodzenia córki, orzeczenie sądu o zasądzeniu alimentów (np. wyrok Sądu Rejonowego o ustaleniu obowiązku alimentacyjnego lub wyrok rozwodowy - odpis w oryginale), jak również dowód uiszczenia opłaty sądowej od pozwu. Opłata sądowa jest stała i zależna od wartości przedmiotu sporu. Przy alimentach w wysokości 500 zł opłata od pozwu wynosi 400 zł, co wynika bezpośrednio z art. 13 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

W uzasadnieniu pozwu musi Pan wskazać stan faktyczny, aktualną sytuację życiową swoją i córki, jak również wykazać, że córka samodzielnie się utrzymuje lub ma możliwość samodzielnego utrzymania się, ale nie czyni ku temu starań. Do pozwu może Pan załączyć dodatkowe dokumenty na poparcie swoich twierdzeń (np. wydruki z wiadomości SMS lub Messenger czy nawet wydruk ze strony typu LinkedIn, z której wynikałoby, że córka podjęła pracę zarobkową w konkretnym miejscu).

Samodzielność dziecka

Jeśli chodzi o pojęcie samodzielnego utrzymania się, to rozumie się przez to zapewnienie minimum socjalnego zapewniającego zaspokajanie przez pełnoletnie dziecko podstawowych potrzeb życiowych (koszty związane z mieszkaniem, wyżywieniem, ubraniem, itp.). Sama hipotetyczna możliwość samodzielnego utrzymania się nie prowadzi do wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24 marca 2000 r. (sygn. akt I CKN 1538/99) wskazał, że „dziecko, które osiągnęło nie tylko pełnoletność, ale zdobyło także wykształcenie umożliwiające podjęcie pracy zawodowej, pozwalającej na samodzielne utrzymanie, nie traci uprawnień do alimentów, jeżeli np. chce kontynuować naukę i zamiar ten znajduje uzasadnienie w dotychczas osiąganych wynikach”.

Podsumowując, nie jestem w stanie zagwarantować Panu, że sąd uwzględni Pana powództwo w całości i stwierdzi, że doszło do ustania obowiązku alimentacyjnego. Każda sprawa jest inna i wszystko zależy od tego, jakie fakty zostaną ustalone w toku sprawy i jak przebiegnie całe postępowanie. Niemniej może Pan złożyć pozew o uznanie, że obowiązek alimentacyjny ustał i na podstawie przedstawionych przez Pana informacji – istnieją ku temu podstawy.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
2. Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych - Dz.U. 2005 nr 167 poz. 1398
3. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 maja 2002 r., sygn. akt V CKN 1032/00
4. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 2000 r. sygn. akt I CKN 1538/99