Kategorie
Alimenty na dziecko Alimenty na żonę Alimenty na męża Alimenty na rodzica Zaległości alimentacyjne Wysokość alimentów Uchylenie alimentów Alimenty na wnuki Inne
7 lat temu sąd orzekł rozwód z orzeczeniem obopólnej winy. Były małżonek ma płacić 300 zł alimentów, które płaci do dziś. Złożył wniosek do sądu o zniesienie (minęło ponad 5 lat od rozwodu), ale na rozprawie była małżonka zaczęła podnosić zarzuty, że były małżonek jeździ na wakacje, kupił samochód, tj. zaczęły się przepychanki i drugą rozprawę wyznaczono na październik. Była żona (nie jest w nowym związku) otrzymuje pensję minimalną, mieszka z dorosłym pracującym synem. Owszem, dochody zobowiązanego do płacenia alimentów są większe (emerytura), ale upłynęło ponad 5 lat od rozwodu, była żona w tym czasie nie podjęła żadnych kroków, żeby zarabiać więcej (a jest pielęgniarką). Czy istnieje coś, na co moglibyśmy się powołać i uzyskać zniesienie alimentów?
W opisanym przez Panią przypadku powoływanie się na termin 5-letniego obowiązku płacenia alimentów nie ma zastosowania. Zgodnie bowiem z art. 60 § 3 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy „obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa. Jednakże, gdy zobowiązanym jest małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten wygasa także z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności sąd, na żądanie uprawnionego, przedłuży wymieniony termin pięcioletni”.
Zasada 5-letniego okresu alimentacyjnego ma jedynie zastosowanie, gdy alimenty płaci małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia. Pani wspomniała, że sąd orzekł o rozwiedzie w winy oby małżonków. Zasadę tę również potwierdza orzecznictwo np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach – III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 21 listopada 2013 r., sygn. akt III AUa 470/13 orzekając, że §obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu, ustalony wyrokiem sądowym orzekającym rozwód z winy obu stron, nie wygasa po upływie 5 lat od daty wydania orzeczenia (art. 60 § 3 KRO – a contrario). W wypadku, gdy w wyroku rozwodowym sąd orzekł, że oboje małżonkowie ponoszą winę za rozpad małżeństwa tej granicy 5 letniej nie ma. W takim wypadku wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego wobec byłego małżonka jest możliwe tylko wówczas, gdy nie jest on już w niedostatku”.
Należy mieć na uwadze, że na alimenty nie wpływa jedynie zawarcie nowego związku małżeńskiego, ale też wstąpienie w nowy nieformalny związek może mieć wpływ, jednakże na zmniejszenie alimentów bądź też na ich uchylenie w zależności od okoliczności. Jeśli była żona ma partnera (wspominam o tym, pomimo że napisała Pani, że nie jest ona w związku, ale może ma Pani na uwadze związek małżeński, a nie konkubinat). Jeśli zaistnieje taka okoliczność, należy ja przedstawić w sądzie. Sąd dokona oceny tego wniosku dowodowego pod kątem, czy faktycznie nastąpiły okoliczności uzasadniające obniżenie alimentów czy też uzasadniające całkowite uchylenie zasądzonych alimentów na byłego małżonka. Ale nie tylko taka zmiana może wywoływać skutki u uprawnionego do alimentów. Również wejście w związek, nawet nieformalny zobowiązanego do alimentów może mieć znaczenie dla dalszego obowiązku ich płacenia. Zawarcie czy wejście w nowy związek przez pana zobowiązanego do płacenia alimentów mogło przecież spowodować, że powstał nowy obowiązek „finansowy” w stosunku do nowej żony, partnerki czy dzieci (konieczności dzielenia dochodu na większą liczbę osób niż dotychczas). Ta okoliczność może wpłynąć na podtrzymanie alimentów bądź ich wysokość.
Powinniście Państwo w sądzie podnieść zarzut bierności byłej żony zobowiązanego do poprawy swoich warunków bytowych. Nie można żądać utrzymania czy podwyższenia alimentów, bo osoba zobowiązana polepszyła swój byt (zakup samochodu, wakacje) przy jednoczesnej bierności do poprawy swojej sytuacji. Doprowadziłoby to do pewnego rodzaju absurdu polegającego na tym, że zobowiązany nie może polepszyć swojego, życia, znaleźć lepiej płatnej pracy, bo nie ustanie obowiązek alimentacyjny.
Sam Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 lutego 2001 r., sygn. akt I CKN 1341/2000, stwierdził, że dorosły, sprawny życiowo i zdrowotnie człowiek powinien w pierwszym rzędzie starać się wykorzystać własne możliwości samodzielnego utrzymania się, a dopiero potem liczyć na pomoc alimentacyjną. Jeżeli była żona jest w takim wieku i stanie zdrowia, że jest w stanie podjąć dodatkowe zatrudnienie, to również będzie to uwzględnione w sprawie. Była żona w pierwszej kolejności powinna wykorzystać własne możliwości zarobkowe w celu zaspokojenia swoich potrzeb a nie ograniczać możliwości zobowiązanego do płacenia alimentów co ma miejsce w opisanej sytuacji. Tym bardziej w aktualnych czasach, gdzie pielęgniarki i położne wymienione zostały wśród najbardziej deficytowych zawodów w Polsce. Deficyt pielęgniarek i położnych wynika z niechęci młodych do podejmowania kształcenia w zawodzie, braku aktualnych uprawnień u osób, które miały dłuższą przerwę w wykonywaniu zawodu oraz odejść na emeryturę doświadczonych pracowników.
5 lat otrzymywania alimentów pozwoliły tej pani na podnoszenie swoich kwalifikacji, nie tylko w zawodzie, by podwyższyć swój poziom życia. Bierność w tym zakresie jest celowym działaniem tej pani, by wciąż otrzymywać alimenty i to sąd powinien wziąć pod uwagę. Sąd powinien zapytać tej pani, dlaczego od 5 lat nie podniosła poziomu swojego życia, mając do tego predyspozycje i możliwości i alimentacyjne wsparcie finansowe.
Pani ta, mając minimalną pensję i syna w domu, który pracuje i w związku z tym powinien pomagać w prowadzeniu wspólnego gospodarstwa domowego, powinna wykazać na podstawie dowodów takich jak paragony faktury, dochody syna, czy jest w niedostatku i nie starcza jej na godziwe życie, a takie pomimo pensji minimalnej prowadzi wiele gospodarstw w Polsce bez możliwości otrzymania dodatkowych 500 zł. Powinniście Państwo sporządzić do sądu wniosek o zawezwanie tej pani do przedstawienia swoich i swojego syna dochodów i wydatków. To pani ta musi wykazać, że jest w niedostatku, a nie wykazać, że polepszyło się jej byłemu mężowi. Taki wniosek to zweryfikuje.
Bierność uprawnionej
Pan Jan i pani Anna rozwiedli się 7 lat temu z orzeczeniem o winie obu stron. Sąd zasądził alimenty od pana Jana na rzecz pani Anny w wysokości 500 zł. Pani Anna, z zawodu sprzedawczyni, od tamtej pory nie podjęła żadnych działań w celu podniesienia swoich kwalifikacji zawodowych ani znalezienia lepiej płatnej pracy, mimo że rynek pracy oferuje wiele możliwości. Pan Jan, emeryt, którego sytuacja finansowa uległa poprawie dzięki dodatkowej pracy, złożył wniosek o zniesienie alimentów, argumentując to biernością byłej żony i jej brakiem starań o samodzielne utrzymanie. Sąd, po analizie sytuacji, przychylił się do wniosku pana Jana, uznając, że pani Anna, będąc osobą sprawną i w wieku produkcyjnym, powinna w pierwszej kolejności dążyć do samodzielności finansowej.
Poprawa sytuacji materialnej zobowiązanego i bierność uprawnionego
Pan Piotr i pani Ewa rozwiedli się 10 lat temu. Sąd orzekł o winie obu stron i zasądził alimenty od pana Piotra na rzecz pani Ewy w wysokości 800 zł. Pani Ewa, pracująca jako sprzątaczka, od rozwodu nie zmieniła pracy ani nie podnosiła kwalifikacji. Pan Piotr natomiast założył własną firmę, która przynosi mu znaczne dochody. Pani Ewa wniosła o podwyższenie alimentów, argumentując to poprawą sytuacji materialnej byłego męża. Sąd jednak oddalił jej wniosek, zwracając uwagę na jej bierność w dążeniu do poprawy własnej sytuacji finansowej. Sąd podkreślił, że alimenty nie służą wyrównywaniu różnic w statusie majątkowym byłych małżonków, lecz zaspokajaniu usprawiedliwionych potrzeb osoby znajdującej się w niedostatku, a pani Ewa nie wykazała, że pomimo swoich możliwości zarobkowych, znajduje się w takiej sytuacji.
Zmiana sytuacji osobistej zobowiązanego
Pan Marek i pani Irena rozwiedli się 6 lat temu z orzeczeniem o winie obu stron. Pan Marek został zobowiązany do płacenia alimentów na rzecz pani Ireny w wysokości 400 zł. Pan Marek ponownie się ożenił i ma na utrzymaniu dwójkę dzieci z nowego związku. Jego sytuacja finansowa uległa pogorszeniu ze względu na zwiększone wydatki związane z nową rodziną. Złożył wniosek o obniżenie alimentów na byłą żonę, argumentując to zmianą swojej sytuacji osobistej i koniecznością utrzymania nowej rodziny. Sąd, po rozważeniu wszystkich okoliczności, przychylił się do wniosku pana Marka i obniżył wysokość alimentów, biorąc pod uwagę jego aktualne możliwości finansowe i potrzeby nowej rodziny.
Kwestia zniesienia alimentów na byłą żonę jest złożona i zależy od wielu czynników. Samo upłynięcie 5 lat od rozwodu, w przypadku orzeczenia o winie obu stron, nie jest automatycznym powodem do ustania obowiązku alimentacyjnego. Kluczowe znaczenie mają okoliczności konkretnego przypadku, takie jak sytuacja materialna obu stron, ich możliwości zarobkowe, stan zdrowia, a także starania uprawnionego do alimentów o usamodzielnienie się finansowe. Bierność w tym zakresie może być argumentem przemawiającym za zniesieniem lub obniżeniem alimentów. Sąd, rozpatrując wniosek o zniesienie alimentów, każdorazowo analizuje indywidualną sytuację, biorąc pod uwagę wszystkie istotne dowody i okoliczności. Warto pamiętać, że alimenty nie służą wyrównywaniu różnic w statusie majątkowym byłych małżonków, lecz zaspokajaniu usprawiedliwionych potrzeb osoby znajdującej się w niedostatku, przy jednoczesnym uwzględnieniu możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Zmiana sytuacji osobistej zobowiązanego, np. założenie nowej rodziny i związane z tym zwiększone wydatki, również może być brana pod uwagę przez sąd przy podejmowaniu decyzji o ewentualnym zniesieniu lub obniżeniu alimentów. Zatem, każda sprawa o zniesienie alimentów jest rozpatrywana indywidualnie, a ostateczna decyzja sądu zależy od konkretnych okoliczności faktycznych.
Potrzebujesz porady prawnej w sprawie alimentów, rozwodu, podziału majątku lub innych kwestii rodzinnych? Oferujemy profesjonalne porady prawne online, dostosowane do Twojej indywidualnej sytuacji. Nasi doświadczeni adwokaci i radcy prawni specjalizujący się w prawie rodzinnym udzielą Ci rzetelnej i kompleksowej porady, analizując Twoją sprawę i wskazując optymalne rozwiązania. Skontaktuj się z nami już dziś, aby umówić się na konsultację i uzyskać wsparcie prawne, którego potrzebujesz. Zapewniamy poufność i profesjonalizm na każdym etapie współpracy.
1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
2. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach – III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 21 listopada 2013 r., sygn. akt III AUa 470/13
3. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2001 r., sygn. akt I CKN 1341/2000
Porady Prawne online
Dlaczego warto?Numer telefonu pozwoli na kontakt
w przypadku podania nieprawidłowego emaila.
Otrzymasz SMS o wycenie i przygotowaniu
głównej odpowiedzi, a także w przypadku
problemów technicznych. Wiele razy podany
numer pomógł szybciej rozwiązać problem.
Wycenę wyślemy do 1 godziny
* W dni robocze w godzinach od 7 do 20.
* W weekendy i święta do 2 godzin.
Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Pracujemy 7 dni w tygodniu