Kategorie
Alimenty na dziecko Alimenty na żonę Alimenty na męża Alimenty na rodzica Zaległości alimentacyjne Wysokość alimentów Uchylenie alimentów Alimenty na wnuki InneAutor: Katarzyna Talkowska-Szewczyk • Opublikowane: 2025-10-02
Od października 2020 roku został nałożony sądowo na moją matkę obowiązek alimentacji ze względu na niełożenie żadnych środków na utrzymanie. Ze względu na słaby stan finansowy mojej rodziny byłem zmuszony do podjęcia pracy na koniec 2021 roku, jednocześnie studiując. W roku 2023 podjąłem decyzję o zmianie trybu studiów na zaoczny w celach zarobkowych, aby móc w pełni się usamodzielnić i zacząłem je w semestrze letnim 2023/2024. Policja kilkukrotnie prosiła mnie o uzupełnianie zeznań w sprawie mojej matki i nie podnosili tematu zniesienia obowiązku alimentacji, kiedy nagle w styczniu 2025 roku otrzymałem informację, że alimenty, które powinienem otrzymać, zostają cofnięte do dnia mojej pierwszej wypłaty, która jest uznawana jako usamodzielnienie się. Nie uważam, że jest to sprawiedliwe potraktowanie, ponieważ musiałem podjąć pracę w młodym wieku (19 lat) i była ona również pracą na umowę zlecenie (do maja 2024 roku). Próbowałem zrozumieć oraz przedyskutować sprawę z prowadzącym tę sprawę, jednak nie udzielił mi jednoznacznej odpowiedzi. Ze względu na to, że pieniędzy od swojej matki nie otrzymałem po dziś dzień, a prokuratura zmieniła datę końca alimentacji na 9 stycznia 2022 roku (pierwsza wypłata, która nie pozwoliła mi w żaden sposób na usamodzielnienie się) – czy jest możliwość ubiegać się o zmianę końcowej daty tej alimentacji? Przyznam szczerze, że przez ostatnie 3 lata współpracowałem z policją w temacie swoich zarobków i nigdy nie zostało mi wspomniane, że mogą one być decyzyjne, jeżeli chodzi o zmianę ostatniego dnia alimentacji i czuję się pokrzywdzonym w tym momencie. Dalej nie otrzymałem nawet 1/10 przyznanych mi alimentów (było to 700 złotych miesięcznie), a moje pójście do pracy, aby móc jakkolwiek się utrzymać, zostało użyte przeciwko mnie. Bardzo prosiłbym o pomoc w tym temacie i czy jest możliwość, abym cokolwiek więcej mógł w tym temacie zrobić z perspektywy pokrzywdzonego. Minęły ponad 4 lata, a ja otrzymałem nieco ponad 500 złotych za cały okres alimentacji ze względu na zajęcie konta przez komornika.
.jpg)
W pierwszej kolejności wskazać należy, że co do zasady nie istnieje granica wieku, do której należy płacić alimenty; zgodnie z przepisem takim punktem zwrotnym jest osiągnięcie przez dziecko zdolności do samodzielnego utrzymywania się; orzecznictwo przyjmuje za punkt graniczny wiek, w którym dziecko zakończyło edukację.
Zgodnie z art. 133 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania. Nałożony na rodziców obowiązek alimentacyjny w stosunku do własnego dziecka podlega regulacji specjalnej i uprzywilejowanej. Ta forma uprzywilejowania wyraża się między innymi w tym, że obowiązek rodziców dostarczania środków utrzymania i wychowania trwa dopóty, dopóki dziecko nie zdobędzie kwalifikacji zawodowych niezależnie od osiągnięcia wieku.
Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka nie jest ograniczony żadnym sztywnym terminem, zarówno co do wieku, jak i stopnia edukacji osiągniętej przez dziecko, a jedynie przesłanką nabycia zdolności do samodzielnego utrzymania się. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury oraz doktryny obowiązek rodziców dostarczania środków utrzymania i wychowania trwa dopóty, dopóki dziecko nie zdobędzie kwalifikacji zawodowych niezależnie od osiągnięcia wieku. Zgodnie z ustaloną liną orzeczniczą rodzice powinni utrzymywać dziecko, dopóki uczy się zgodnie ze swoimi uzdolnieniami. Co do zasady przyjmuje się, że granicą jest ukończenie studiów wyższych ponieważ uprawnienie do otrzymania środków utrzymania od rodziców po osiągnięciu pełnoletniości ma służyć zdobyciu odpowiedniego wykształcenia, a tym samym możliwości samodzielnego finansowego utrzymania się na odpowiednim poziomie. Nie ma jednak na celu umożliwienia pełnej realizacji rozwoju osobowości, a także zdobycia za wszelką cenę wybranego przez dziecko zawodu, w przypadkach, kiedy jego zdobycie jest nadmiernie rozciągnięte w czasie, względnie nie ma możliwości przewidzenia kiedy nastąpi koniec szkolenia (vide: wyrok SN z 12.02.1998 r., sygn. akt I CKN 499/97).
W kontekście Pana zapytania istotny jest również przepis art. 133 § 3. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się. Rodzice nie mają obowiązku świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które osiągnęło odpowiedni stopnień fizycznego i umysłowego rozwoju, potrzebny do usamodzielnienia się i uzyskania środków utrzymania z własnej pracy i z własnych zarobków.
Zdolność samodzielnego utrzymania się z reguły oznacza podjęcie przez dziecko odpowiedniej dla niego pracy zarobkowej i uzyskiwanie z niej dochodów. Rodzice nie mogą powoływać się – w celu uchylenia swojego obowiązku alimentacyjnego względem pełnoletniego dziecka – na możliwość podjęcia przez niego jakiejkolwiek dostępnej na rynku pracy. Uzyskanie możliwości samodzielnego utrzymania się powinno uwzględniać osobiste uwarunkowania dziecka, a w szczególności jego zdolności. Zgodnie z art. 96 rodzice mają obowiązek troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa, odpowiednio do jego uzdolnień. Realizacja tego obowiązku powinna przejawiać się również w umożliwieniu dziecku podjęcia i ukończenia studiów wyższych, jeżeli pozwalają na to zdolności dziecka, jego ambicje i wytrwałość.
Natomiast aby można było mówić o jakiejkolwiek modyfikacji w obowiązek alimentacyjny, który jest określony ustawą, to musiałaby zostać wszczęta przez matkę sprawa o stwierdzenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego ze wskazaną datą. Wówczas mógłby Pan w postępowaniu sądowym podjąć obronę, wskazując, że nie zdobył Pan jeszcze możliwości samodzielnego utrzymania się. Z przesłanego dokumentu wynika, że toczy się sprawa karna. W sprawie karnej nie dojdzie do modyfikacji wyroku sądowego, w którym zasądzone są alimenty od Pana matki.
Studentka prawa
Aleksandra (23 lata) studiuje dziennie prawo i nie pracuje, ponieważ nauka zajmuje jej cały czas. Mimo pełnoletności nie osiągnęła jeszcze kwalifikacji zawodowych, więc rodzice nadal mają obowiązek alimentacyjny.
Uczeń technikum
Kacper (19 lat) uczęszcza do 4 klasy technikum. Nie pracuje i nie ma dochodów. Ponieważ wciąż zdobywa wykształcenie zgodne ze swoimi predyspozycjami, rodzice muszą go utrzymywać.
Pełnoletnia córka bez chęci nauki
Natalia (21 lat) rzuciła studia i nie szuka pracy. Mimo że jest pełnoletnia, nie podejmuje starań o samodzielność. W takiej sytuacji rodzice mogą domagać się uchylenia obowiązku alimentacyjnego.
Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka trwa do momentu, gdy dziecko osiągnie zdolność do samodzielnego utrzymania się, niezależnie od wieku. Kluczowe znaczenie ma kontynuacja nauki zgodnie z uzdolnieniami i realny wysiłek dziecka w kierunku usamodzielnienia się.
Jeśli masz wątpliwości, czy w Twojej sytuacji obowiązek alimentacyjny nadal trwa lub chcesz złożyć wniosek o jego uchylenie – skontaktuj się z nami. Udzielimy Ci rzetelnej porady prawnej i pomożemy przygotować niezbędne pisma procesowe.
Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
Porady Prawne online
Dlaczego warto?Numer telefonu pozwoli na kontakt
w przypadku podania nieprawidłowego emaila.
Otrzymasz SMS o wycenie i przygotowaniu
głównej odpowiedzi, a także w przypadku
problemów technicznych. Wiele razy podany
numer pomógł szybciej rozwiązać problem.
Wycenę wyślemy do 1 godziny
* W dni robocze w godzinach od 7 do 20.
* W weekendy i święta do 2 godzin.
Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Pracujemy 7 dni w tygodniu
