Kategorie
Alimenty na dziecko Alimenty na żonę Alimenty na męża Alimenty na rodzica Zaległości alimentacyjne Wysokość alimentów Uchylenie alimentów Alimenty na wnuki InneAutor: Zuzanna Lewandowska • Opublikowane: 2023-05-28 • Aktualizacja: 2025-01-22
Mój syn mieszka w Irlandii. Tam też mieszka jego była żona syna i ich małoletni syn. Rozwód syna i obowiązek alimentacyjny syna został ustalony przed sądem polskim. Syn płaci alimenty w Irlandii, wnuk spędza z ojcem 3 dni w tygodniu, zgodnie z ustaleniami sądu irlandzkiego. Czy syn powinien płacić również alimenty zasądzone przez sąd polski? Wysokość alimentów irlandzkich jest wynikiem ustnych ustaleń syna i byłej synowej.
Zgodnie z art. 133 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje s ię w niedostatku (art. 133 § 2).
Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się (art. 133 § 3).
„Celem obowiązku alimentacyjnego jest zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb małoletniego dziecka. Możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego nie określa się wyłącznie na podstawie rzeczywistych zarobków i dochodów. Nawet trudna sytuacja materialna rodzica nie zwalnia go od obowiązku świadczenia alimentów na potrzeby dzieci. Rodzic jest zobowiązany dzielić się z dzieckiem nawet bardzo szczupłymi dochodami. Natomiast w sytuacjach skrajnych, zaspokojenie potrzeb małoletnich dzieci może nastąpić nawet kosztem części składników majątkowych” (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 czerwca 2021 r., sygn. akt I NSNc 79/20).
Rozwód został orzeczony przez sąd polski. W wyroku rozwodowym sąd ma obowiązek orzec o obowiązku alimentacyjnym, co też uczynił. Prawomocny wyrok rozwodowy sądu polskiego, opatrzony w klauzulę wykonalności w zakresie alimentów, stanowi tytuł wykonawczy i uprawnia do wszczęcia egzekucji. Na tej podstawie osoba uprawniona do alimentów (tutaj: matka dziecka jako jego przedstawiciel ustawowy) może złożyć w Polsce wniosek do komornika o wszczęcie egzekucji. W sytuacji, gdy strony mieszkają za granicą, wyrok sądu polskiego zasądzający alimenty zaopatrzony w klauzulę wykonalności „do wykonania za granicą” może być wykonany także w innym państwie. Zamieszkiwanie przez obydwie strony w Irlandii nie oznacza, że wyrok sądu polskiego traci moc. Wyrok sądu polskiego nadal stanowi podstawę do dochodzenia egzekucji alimentów nim zasądzonych.
Pozostaje więc pytanie, czy alimenty, które obecnie płaci ojciec dziecka, które, jak Pani wskazała, są „ustnie ustalone” między rodzicami, pokrywają się z alimentami zasądzonymi wyrokiem sądu polskiego. Jeżeli alimenty te są niższe niż zasądzone wyrokiem sądu polskiego, proponuję rozpocząć płacić alimenty w takiej wysokości, jaka wynika z tego wyroku. W przypadku konieczności przeliczenia na obcą walutę najlepiej jest zastosować średni kurs NBP.
Niemniej ojciec dziecka nie ma obowiązku płacenia alimentów „podwójnie”, tj. ustalonych ustnie z matką dziecka i zasądzonych wyrokiem sądu polskiego. Jeżeli wysokość alimentów ustalonych ustnie, po przeliczeniu na walutę polską, jest równa lub wyższa od alimentów zasądzonych wyrokiem sądu polskiego, to ojciec dziecka spełnia nałożony na niego obowiązek alimentacyjny i nie widzę tutaj podstaw do wszczęcia w Irlandii egzekucji alimentów zasądzonych w Polsce.
Rozbieżności między ustaleniami ustnymi a wyrokiem sądu
Pan Adam mieszka w Wielkiej Brytanii, gdzie przeprowadził się po rozwodzie z żoną, który miał miejsce w Polsce. Polski sąd zasądził na rzecz jego córki miesięczne alimenty w wysokości 1500 zł. Po przeprowadzce do Wielkiej Brytanii Adam i jego była żona ustalili ustnie, że będzie płacił 300 funtów miesięcznie, co w przeliczeniu wynosi więcej niż kwota wynikająca z wyroku. Pomimo tego była żona zagroziła wszczęciem egzekucji w Polsce, twierdząc, że tylko wyrok sądu ma moc prawną. Adam skonsultował się z prawnikiem, który doradził mu, aby dokumentować wszystkie przelewy i w razie konieczności wystąpić o modyfikację wyroku w Polsce.
Egzekucja alimentów za granicą
Pani Ewa mieszka w Irlandii z synem, na którego ojciec – Polak – został zobowiązany przez sąd polski do płacenia alimentów. Mimo zasądzonej kwoty ojciec dziecka przestał przesyłać pieniądze, tłumacząc się trudną sytuacją finansową. Ewa zdecydowała się na dochodzenie swoich praw i wystąpiła o klauzulę wykonalności wyroku polskiego do egzekucji w Irlandii. Dzięki unijnym przepisom dotyczącym uznawania wyroków sądów rodzinnych, udało się jej uzyskać przymusowe ściągnięcie zaległych należności przez irlandzkiego komornika.
Zmiana sytuacji finansowej a obowiązek alimentacyjny
Pan Marek po rozwodzie wyjechał do Anglii, gdzie znalazł dobrze płatną pracę. Polski sąd zobowiązał go do płacenia alimentów w wysokości 1000 zł miesięcznie, jednak po kilku latach jego była żona wystąpiła do sądu w Polsce o podwyższenie alimentów, argumentując, że Marek zarabia więcej w funtach. Sąd przychylił się do jej wniosku i podwyższył kwotę alimentów. Marek obawiał się, że brytyjskie organy mogą również dochodzić wyższych kwot, ale po konsultacji z prawnikiem dowiedział się, że decyzje sądu polskiego mogą być respektowane, jednak każda zmiana powinna być formalnie zatwierdzona także w Wielkiej Brytanii.
Obowiązek alimentacyjny nałożony przez sąd polski pozostaje w mocy nawet wtedy, gdy obie strony postępowania mieszkają za granicą. Płacenie alimentów ustalonych ustnie między rodzicami nie zwalnia z obowiązku wynikającego z prawomocnego wyroku sądu. W przypadku różnic w wysokości świadczeń, warto zadbać o zgodność z orzeczeniem sądowym, aby uniknąć ewentualnych konsekwencji prawnych. W sytuacji, gdy alimenty są już regulowane za granicą i ich wysokość jest równa lub wyższa od kwoty zasądzonej przez sąd polski, obowiązek ten uznaje się za spełniony. Kluczowe jest, aby rodzice znali swoje prawa i obowiązki oraz w razie wątpliwości skorzystali z porady prawnej, co pozwoli uniknąć problemów związanych z egzekucją alimentów na terenie różnych krajów.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online, które pozwalają na szybkie i wygodne uzyskanie pomocy w zakresie prawa rodzinnego, w tym alimentów międzynarodowych. Dzięki naszej wiedzy i doświadczeniu pomagamy w interpretacji przepisów obowiązujących w Polsce i za granicą, wyjaśniamy procedury egzekucji świadczeń oraz doradzamy w sprawach dotyczących obowiązku alimentacyjnego w różnych jurysdykcjach. Nasze porady są dostosowane do indywidualnych potrzeb klientów, a kontakt online pozwala na elastyczność i oszczędność czasu. Zapewniamy pełną poufność i rzetelność świadczonych usług, pomagając w rozwiązaniu nawet najbardziej skomplikowanych sytuacji prawnych.
1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 czerwca 2021 r., sygn. akt I NSNc 79/20
Porady Prawne online
Dlaczego warto?Numer telefonu pozwoli na kontakt
w przypadku podania nieprawidłowego emaila.
Otrzymasz SMS o wycenie i przygotowaniu
głównej odpowiedzi, a także w przypadku
problemów technicznych. Wiele razy podany
numer pomógł szybciej rozwiązać problem.
Wycenę wyślemy do 1 godziny
* W dni robocze w godzinach od 7 do 20.
* W weekendy i święta do 2 godzin.
Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Pracujemy 7 dni w tygodniu