Zdrada i rozstanie, co zrobić w obliczu roszczeń o alimenty?

 Zasady ustalania ojcostwa, uznanie dziecka

Generalnie, skoro nie zawarli Państwo małżeństwa, to najpierw musiałby Pan albo uznać ojcostwo dziecka po jego urodzeniu, albo – jeśli Pan tego nie uczyni, a ma powody wątpić w swoje ojcostwo, skoro partnerka była niewierna – czekać, aż ona wytoczy Panu proces o sądowe ustalenie ojcostwa. Niżej wskazują na przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, a konkretnie zawarte w Rozdziale 1. pn. „Pochodzenie dziecka”, które regulują kwestię uznania ojcostwa.

„Art. 72. § 1. Jeżeli nie zachodzi domniemanie, że ojcem dziecka jest mąż jego matki, albo gdy domniemanie takie zostało obalone, ustalenie ojcostwa może nastąpić albo przez uznanie ojcostwa, albo na mocy orzeczenia sądu.

§ 2. Uznanie ojcostwa nie może nastąpić, jeżeli toczy się sprawa o ustalenie ojcostwa.

Art. 73. § 1. Uznanie ojcostwa następuje, gdy mężczyzna, od którego dziecko pochodzi, oświadczy przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, że jest ojcem dziecka, a matka dziecka potwierdzi jednocześnie albo w ciągu trzech miesięcy od dnia oświadczenia mężczyzny, że ojcem dziecka jest ten mężczyzna.

§ 2. Kierownik urzędu stanu cywilnego wyjaśnia osobom zamierzającym złożyć oświadczenia konieczne do uznania ojcostwa przepisy regulujące obowiązki i prawa wynikające z uznania, przepisy o nazwisku dziecka oraz różnicę pomiędzy uznaniem ojcostwa a przysposobieniem dziecka.

§ 3. Kierownik urzędu stanu cywilnego odmawia przyjęcia oświadczeń koniecznych do uznania ojcostwa, jeżeli uznanie jest niedopuszczalne albo gdy powziął wątpliwość co do pochodzenia dziecka.

§ 4. Uznanie ojcostwa może nastąpić także przed sądem opiekuńczym, a za granicą również przed polskim konsulem lub osobą wyznaczoną do wykonywania funkcji konsula, jeżeli uznanie dotyczy dziecka, którego oboje rodzice albo jedno z nich są obywatelami polskimi. Przepisy § 1-3 stosuje się odpowiednio.

„Art. 75. [Uznanie ojcostwa dziecka poczętego]

§ 1. Można uznać ojcostwo przed urodzeniem się dziecka już poczętego.”

Powództwo o ustalenie ojcostwa lub bezskuteczności uznania ojcostwa

„Art. 78. § 1. Mężczyzna, który uznał ojcostwo, może wytoczyć powództwo o ustalenie bezskuteczności uznania w terminie roku od dnia, w którym dowiedział się, że dziecko od niego nie pochodzi. W razie uznania ojcostwa przed urodzeniem się dziecka już poczętego bieg tego terminu nie może rozpocząć się przed urodzeniem się dziecka.”

Art. 84. § 1. Sądowego ustalenia ojcostwa mogą żądać dziecko, jego matka oraz domniemany ojciec dziecka.

§ 2. Matka ani domniemany ojciec nie mogą wytoczyć powództwa o ustalenie ojcostwa po osiągnięciu przez dziecko pełnoletności. Jeżeli dziecko zmarło przed osiągnięciem pełnoletności, matka oraz domniemany ojciec mogą wytoczyć powództwo o ustalenie ojcostwa do dnia, w którym dziecko osiągnęłoby pełnoletność.

§ 3. Dziecko albo matka wytacza powództwo o ustalenie ojcostwa przeciwko domniemanemu ojcu, a gdy ten nie żyje – przeciwko kuratorowi ustanowionemu przez sąd opiekuńczy.

§ 4. Domniemany ojciec dziecka wytacza powództwo o ustalenie ojcostwa przeciwko dziecku i matce. Jeżeli matka dziecka nie żyje, powództwo wytacza się przeciwko dziecku, a jeżeli dziecko nie żyje – przeciwko kuratorowi ustanowionemu przez sąd opiekuńczy.

§ 5. W razie śmierci dziecka, które wytoczyło powództwo, ustalenia ojcostwa mogą dochodzić jego zstępni.”

Alimenty na dziecko po ustaleniu ojcostwa

Gdy Pana ojcostwo zostanie ustalone, czyli (uzna je Pan lub zostanie to stwierdzone w procesie sądowym (badania DNA), wówczas matka dziecka będzie miała prawo pozwać Pana o alimenty.

Skoro żyją Państwo osobno (nie są już w związku) sąd z wielką dozą prawdopodobieństwa alimenty od Pana jako ojca zasądzi. Przy czym kieruje się on przede wszystkim dobrem i potrzebami dziecka oraz możliwościami zarobkowymi rodzica (nie konkretną kwotą, jaką zarabia, ale możliwościami, bowiem czasem osoba zarabia 3 tys. zł, ale jej fach, wykształcenie pozwala jej zarabiać w ocenie sądu więcej). Jako żołnierz, co do zasady, więcej zarabiać Pan nie może, bo żołnierze mają zasadę zakazu prowadzenia innej działalności (chyba że uzyskają zgodę dowódcy, gdy ta nie licuje z godnością służby).

Wysokość alimentów – od czego zależy?

Nie przesądzę jednak, jakie alimenty sąd by orzekł, gdyby dziecko było Pana. Zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym kwota alimentów zależy od:

1. usprawiedliwionych potrzeb dziecka, które gwarantują mu normalne warunki życia i rozwoju, i które udowodnić musi matka jako składająca pozew,
2. możliwości zarobkowych i majątkowych Pana jako rodzica płacącego alimenty,
3. zaangażowania Pana w utrzymanie i wychowanie dziecka (bo brak zainteresowania i kontaktu z dzieckiem zwykle skutkuje wyższą kwotą alimentów, bowiem zabieranie dziecka na plac zabaw, do dziadków, kupowanie ubrań, pieluch itd., to też alimentacja dobrowolna i obniży alimenty, gdy zostanie udowodniona).

Matka dziecka będzie więc musiała dokładnie wyliczyć miesięczne koszty jego utrzymania, a alimenty od Pana powinny co do zasady zaspokajać w połowie bieżące potrzeby dziecka albo ich większą część (jeśli matka ma gorszą sytuację finansową), ale przy ich ustalaniu nie bierze się pod uwagę przyszłych potrzeb dziecka (wtedy można wnioskować o zwiększenie alimentów do sądu, udowadniając większe potrzeby). Generalnie alimenty na 1 dziecko to kwota od 600 zł w górę, ale mocno to uśredniam (statystycznie często jest to 800-1000 zł, ale bywa, że ojciec jest chory, niezdolny do pracy ma tylko rentę i sąd zasądza 300 zł). Wszystko bowiem zależy od konkretnych okoliczności, jakie zostaną przedstawione sądowi.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59