Ładowanie...

Czy ojciec może samodzielnie zadecydować o zaprzestaniu płacenia alimentów na dorosłe dziecko?

Autor: Katarzyna Bereda • Opublikowane: 2025-01-05

Mój były mąż poinformował mnie telefonicznie (9. dnia miesiąca lipca), że od lipca nie płaci już alimentów, ponieważ uważa, że córka powinna już się usamodzielnić. Córka ma skończone 19 lat i w tym roku zdawała maturę. Nie jest pewna, co chce dalej robić, ale po ogłoszeniu wyników matur, zastanawia się jednak nad podjęciem dalszej edukacji. Córka mieszka ze mną. Czy były mąż może tak nagle przestać płacić alimenty?

Czy ojciec może samodzielnie zadecydować o zaprzestaniu płacenia alimentów na dorosłe dziecko?

Obowiązek płacenia alimentów na dziecko

Mąż nie ma racji i nie może samowolnie zaprzestać płacenia alimentów. Jeżeli w wyroku córka ma wskazane alimenty z płatnością do konkretnego dnia miesiąca i jeżeli mąż do tego dnia nie ureguluje alimentów za konkretny miesiąc, córka może skierować wniosek o podjęcie postępowania egzekucyjnego. Jedyną możliwością uchylenia obowiązku alimentacyjnego jest skierowanie takiego pozwu do sądu lub uregulowanie tej kwestii przed mediatorem. Mąż sam nie może zaprzestać płatności alimentów.

Zgodnie natomiast z treścią art. 133 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Artykuł 133 § przewiduje szczególną przesłankę alimentacji dzieci przez rodziców. Jest nią niemożność samodzielnego utrzymania się przez dziecko. Jednak rodzice nie są zobowiązani świadczyć alimentów, jeżeli dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania (zob. art. 103).

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Możliwość samodzielnego utrzymania się

Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka nie jest ograniczony żadnym sztywnym terminem i nie ustaje w związku z osiągnięciem przez dziecko określonego wieku lub stopnia wykształcenia. Zasadniczą okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie tego obowiązku, jest to, czy dziecko jest w stanie utrzymać się samodzielnie.

Rodzice mogą być zobowiązani świadczyć alimenty dziecku pełnoletniemu w szczególności, jeżeli kształci się, jest dotknięte niepełnosprawnością lub chorobą. W orzecznictwie wskazuje się, że orzekając o tym obowiązku, należy brać pod uwagę, czy osobiste zdolności i cechy charakteru dziecka pełnoletniego pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie przez nie kształcenia. W nauce prawa podnosi się, że wprowadzenie komentowanej regulacji stanowi podsumowanie orzecznictwa Sądu Najwyższego, który pod rządami poprzednio obowiązujących przepisów dopuszczał możliwość uchylenia się przez rodziców od obowiązku alimentacyjnego względem pełnoletniego dziecka, jeżeli »nie dokłada ono starań w celu uzyskania możliwości samodzielnego utrzymania się«. Sytuacja taka ma miejsce, na przykład gdy pełnoletnie dziecko, już przygotowane do pracy, zaniedbuje studia, z własnej winy nie zdając egzaminów (tak J. Zatorska, Komentarz do zmiany art. 133, Nb 3).

Wskazuje się, że w danych okolicznościach takim zachowaniem może być m.in. nieuczestniczenie w zajęciach studenckich i brak pozytywnych wyników egzaminów i zaliczeń, powtarzanie roku, niepodjęcie studiów pomimo uzyskania środków finansowych na zapłatę czesnego albo czynszu na najem mieszkania, podejmowanie studiów na kolejnym kierunku itd. (tak J. Haberko, Charakter prawny relacji, s. 54).

Z uwagi na to, jak Pani widzi, orzeczony obowiązek alimentacyjny nie jest ograniczony żadnym terminem. Jedyną możliwością uchylenia alimentów jest wydanie takiego orzeczenia przez sąd. Jeżeli jednak córka dalej się uczy i nie pracuje, a więc nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, to obowiązek alimentacyjny ojca jest dalej zasadny. Jeżeli więc tata córki nie zapłaci alimentów, córka może skierować sprawę do komornika.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Przykłady

Brak płatności alimentów po zakończeniu studiów

Córka, której ojciec płacił alimenty przez okres studiów, ukończyła naukę, ale nie znalazła jeszcze stałej pracy. Ojciec, uznając, że jej wykształcenie pozwala na podjęcie zatrudnienia, samowolnie przestaje płacić alimenty. Jednak córka nie ma jeszcze stabilnych dochodów. W tej sytuacji ojciec nie ma prawa samodzielnie decydować o zakończeniu obowiązku alimentacyjnego i, jeśli nie dokona płatności, córka może zwrócić się do sądu lub skierować sprawę do komornika.

 

Pełnoletnie dziecko kontynuuje naukę, ale nie przykłada się do studiów

Syn po ukończeniu szkoły średniej rozpoczął studia i otrzymuje od rodziców alimenty. Jednak regularnie opuszcza zajęcia i nie zdaje egzaminów, co uniemożliwia mu przejście na kolejny rok. W tej sytuacji rodzice mogą złożyć wniosek do sądu o uchylenie obowiązku alimentacyjnego, argumentując, że syn nie przykłada się do zdobycia wykształcenia i samodzielnego utrzymania.

 

Dziecko podejmuje kolejne studia bez chęci podjęcia pracy

Córka, która ukończyła studia licencjackie i otrzymywała alimenty, rozpoczyna nowy kierunek studiów bez wyraźnego celu zawodowego, a także nie podejmuje żadnych prac dorywczych, mimo możliwości wsparcia swoich finansów. Rodzice mogą skierować sprawę do sądu, wskazując, że córka powinna podejmować działania umożliwiające jej samodzielne utrzymanie, a dalsze alimenty nie są uzasadnione.

Podsumowanie

Rodzic nie może jednostronnie zaprzestać płacenia alimentów – decyzja taka wymaga orzeczenia sądu lub porozumienia zawartego w mediacji. Jeśli dziecko wciąż się kształci lub nie ma stabilnych dochodów, obowiązek alimentacyjny jest nadal zasadny. Jednak rodzic może złożyć wniosek o uchylenie alimentów, gdy dziecko nie podejmuje starań, by stać się samodzielnym finansowo.

Oferta porad prawnych

Jeśli potrzebujesz wsparcia w egzekwowaniu zaległych alimentów lub chcesz złożyć wniosek o uchylenie tego obowiązku, nasi prawnicy udzielą profesjonalnej porady i wskażą najlepsze rozwiązania zgodnie z Twoją sytuacją. Zapewniamy indywidualne podejście i dyskrecję na każdym etapie postępowania.

Źródła:

Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59

Porady Prawne online

Dlaczego warto?Numer telefonu pozwoli na kontakt
w przypadku podania nieprawidłowego emaila.
Otrzymasz SMS o wycenie i przygotowaniu
głównej odpowiedzi, a także w przypadku
problemów technicznych. Wiele razy podany
numer pomógł szybciej rozwiązać problem.

Zgadzam się na przesyłanie informacji handlowych przez administratora na podany e-mail zgodnie z ustawą z 18.07.02 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (t. j. Dz. U. 2017 poz. 1219, z późn. zm.).

  Wycenę wyślemy do 1 godziny
* W dni robocze w godzinach od 7 do 20.
* W weekendy i święta do 2 godzin.

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Pracujemy 7 dni w tygodniu